Geluksweg - jezelf zijn

We hechten tegenwoordig veel waarde aan jezelf zijn, oftewel authenticiteit. We maken onze pasta graag volgens ‘authentiek Italiaans recept’ en op vakantie bivakkeren we het liefst in een authentiek, schattig huisje. Ook van leiders verwachten we dat ze authentiek zijn. Een eigen mening moeten ze hebben en niet beïnvloedbaar door de massa. En ja, ook van onszelf verlangen we dat we authentiek zijn. Zoveel mogelijk jezelf zijn dus. Maar hoe doe je dat precies? En wat houdt het nu precies in? Ik ben de wereld van de authenticiteit voor je ingedoken. Lees je mee?

Leef jij al het leven waarin je jezelf bent?

Behoor jij tot de mensen die precies weten wat ze willen, wie ze zijn en waar ze staan in het leven? Gefeliciteerd! Je hoort bij een kleine groep mensen die zich gelukkig mogen prijzen met deze zelfkennis.

Helaas geldt dit niet voor het merendeel van ons.

We weten niet goed wie we zijn, wat we willen en hoe we daar achter moeten komen.

Soms weten we wel heel goed wat we níet willen (de baan die we nu hebben bijvoorbeeld), maar wat we dan wel willen is de grote vraag. Hier kan je ook verder over lezen in dit artikel over passie.

Niet jezelf zijn kost energie

Als je niet jezelf bent, heb je vaak een masker op. Je doet je anders voor dan je je voelt.

Als we continu met een masker oplopen, worden we moe. Telkens de schone schijn ophouden is vermoeiend. Als je beseft dat je er gewoon mag zijn, zoals je bent, wordt je veel gelukkiger. Je hoeft je dan niet meer druk te maken over wat andere mensen van je denken.

We hebben bepaalde kernwaarden en als we daar niet naar leven, worden we ongelukkig. Ook al helpt het ons misschien wel om hoger op de carrière ladder te komen of zijn we populairder als we ons anders voor doen.

Jezelf zijn in een groep

We passen ons vaak aan om bij de groep te horen. Dit is de belangrijkste reden dat we niet helemaal onszelf zijn. Want buiten de groep vallen willen we niet. Uit onderzoek van Abigail Mengers (2014) blijkt echter dat we gelukkiger worden door onszelf te zijn, ook al vallen we daardoor buiten ‘de groep’. De voordelen die het je brengt om volledig jezelf te zijn, zijn groter dan de (tijdelijke) ongemakken van het buiten de groep vallen. Mensen die authentiek zijn, hebben minder vaak last van stress, angst en depressies.

Als je jezelf bent, trek je vanzelf mensen aan die bij jou passen. Want dat zijn de mensen die geïnteresseerd zijn in wat jij te vertellen hebt – die onderwerpen vinden ze zelf namelijk ook interessant! En niet iedereen zal het interessant vinden, maar dat hoeft ook niet. Het fijne is, je kan dan helemaal jezelf zijn. Je hoeft je voor die mensen niet anders voor te doen dan je bent. En hoe relaxt is dat wel niet? Hoe je je voelt is niet langer afhankelijk van de goedkeuring van anderen.

Geluksweg - jezelf zijn - buiten de groep

Jezelf zijn op het werk

Op het werk kan het lastig zijn om echt jezelf te zijn. Je wilt toch graag dat de baas jou wel mag en ook is het fijn om goed met je collega’s overweg te kunnen. En dit kan ook prima samen gaan met jezelf zijn. Maar als jij werk doet waar je je niet helemaal fijn bij voelt, of collega’s hebt die je niet helemaal vertrouwt, dan is dit wel lastig. Bedenk of het werk wat je doet bij je past en zo nee, kijk welk werk dan wél bij jou zou passen. Past het werk wel bij je, maar liggen je collega’s je niet zo? Kijk dan wat je kan doen om dat te veranderen. Kan je misschien naast een collega zitten waar je het wel mee kan vinden? Wellicht kan je leidinggevende of een vertrouwenspersoon hier met je over meedenken.

Laat jij je snel beïnvloeden?

Iedereen vindt het lastig om ons niet teveel te laten beïnvloeden door de mensen om ons heen. Je helemaal niet laten beïnvloeden door anderen is onmogelijk, want onbewust worden we allemaal beïnvloed door anderen. Ook veel dingen die we in onze jeugd hebben meegekregen blijven onbewust hangen, al verzet je je daar soms behoorlijk tegen.

Maar als je je eigen mening telkens aanpast aan het beeld van iemand anders, dan kan je jezelf kwijt raken. Jezelf zijn is ook je eigen mening vormen en die kunnen onderbouwen.

Natuurlijk kunnen we allemaal een keer van inzicht veranderen, maar zorg er wel voor dat dit een bewuste en doordachte keuze is.

Inzichten over authenticiteit uit de wetenschap

Uit meerdere onderzoeken blijkt dat authenticiteit één van de belangrijkste voorwaarden voor een goed mentaal welzijn is. Jezelf zijn, is dus nodig om goed in je vel te zitten.

Onderzoekers Michael Kernis en Brian Goldman hebben veel onderzoek gedaan naar authenticiteit.

Authenticiteit bestaat volgens Kernis en Goldman uit vier componenten. Dat zijn de volgende:

1.      Bewustzijn, oftewel zelfkennis

We moeten ons bewust zijn van onze sterke en zwakke kanten, emoties, verlangens en gedachten.

Als je niet precies weet wat jouw sterke en zwakke kanten zijn, is ook lastig jezelf echt te leren kennen. Op dit moment ben je misschien niet tevreden met je leven, maar weet je ook waarom? Leer je eigen verlangens kennen en weet wat je wil bereiken in je leven.

‘Ik streef ernaar te begrijpen wie ik echt ben’

2.      Objectief kunnen kijken naar informatie over onszelf

Hoe reageer je op informatie over jezelf, bijvoorbeeld (opbouwende) kritiek? Kan je omgaan met kritiek of voelt dit direct als een aanval?

Als je jezelf kent en weet wat je sterke en zwakke punten zijn, kan je ook makkelijker omgaan met bijvoorbeeld kritiek hierover. Niemand is overal de beste in en dat hoeft ook niet. Maar je hoeft je dan ook niet aangevallen te voelen als je hier door iemand op gewezen wordt. Ook al doet diegene dat misschien een beetje lomp. Als je jezelf bent, maakt het niet meer zoveel uit wat anderen denken. Het geeft niet als iemand zich niet helemaal kan vinden in jouw denkbeeld.

‘Ik kan over het algemeen objectief naar mijn tekortkomingen kijken’

3.      Gedrag wat overeenkomt met onze behoeften

De derde component is dat je gedrag overeenkomt met jouw waardes en voorkeuren. Doe jij vaak dingen omdat iemand anders het wil, of omdat je daar zelf gelukkig van wordt?

Ook iets doen omdat je er een beloning voor krijgt of een straf ontloopt, is geen authentiek gedrag.

Het is belangrijk dat je dingen doet omdat je het zelf graag wil. Continu anderen helpen omdat zij daar blij van worden, maar jij zelf niet, daar word je niet gelukkig van.

Natuurlijk doen we allemaal wel eens iets omdat een ander dat graag wil en dat is prima. Maar zorg ervoor dat de zaken in evenwicht blijven.

‘Mijn gedrag is een uiting van mijn gevoelens’

4.      Eerlijkheid binnen hechte relaties

En dan nog je relaties. Ben je open naar anderen en vertrouw je mensen die dichtbij je staan? Authenticiteit in je relaties betekent dat mensen die dicht bij jou staan, de echte jou zien. In je relaties ben je eerlijk en doe je je niet anders voor dan je bent.

Het is belangrijk dat je je veilig genoeg voelt om anderen te laten merken wat voor jou belangrijk is.

‘Openheid en vertrouwen in relaties met mijn dierbaren zijn zeer belangrijk voor mij’

geluksweg - jezelf zijn in relaties

Deze vier componenten staan in verbinding met elkaar, want het één beïnvloedt het ander. Maar ze zijn ook afzonderlijk van elkaar te zien en je kan aan alle componenten afzonderlijk werken om ze te verbeteren. Want jezelf zijn is het doel!

Jezelf zijn, hoe doe je dat?

Er zijn wat kleine opdrachtjes die je kan doen om jezelf beter te leren kennen, hier twee voorbeelden (Libelle no. 48, jaargang 2017):

  • Sta af en toe stil bij de gedachtes en gevoelens van dat moment. ‘Ik ben op mijn werk en het is druk, daar raak ik gestrest van. Ik zou het graag wat rustiger aan doen en in een minder hectische omgeving zijn op dit moment.’
  • Voer veranderingen rustig door, in kleine stapjes. Als je minder verplichtingen wilt in je vrije tijd, hoef je niet direct alles af te zeggen en overal mee te stoppen. Zeg eens een keer een afspraak af als je te druk bent en bouw het rustig af. Nee zeggen is moeilijk, maar kan je leren!

Heb je hulp nodig bij het vinden van meer zelfvertrouwen?

Als je weinig zelfvertrouwen hebt, kan dat een behoorlijk obstakel zijn om echt jezelf te zijn. Je hebt het idee dat je niks toevoegt, dat je minder bent dan anderen en dat andere mensen jou niet interessant genoeg vinden.

Wat dan zeker kan helpen is aan de slag gaan met een e-cursus, bijvoorbeeld de cursus Blijvend Zelfvertrouwen. Met een behulp van een professionele coach ga jij aan de slag om jouw zelfvertrouwen te vergroten. Want zonder zelfvertrouwen is het moeilijk om écht jezelf te durven zijn.

 

Bron: A. Kernis, Michael & Goldman, Brian. (2017). From Thought and Experience to Behavior and Interpersonal Relationships: A Multicomponent Conceptualization of Authenticity.